Dag 1: Torri di Fraele | 33 km, 820 hm
> Hoogteprofiel

Na een autorit van 12 uur kunnen we het niet laten om de prachtige avond zomaar zonder fietskilometers voorbij te laten gaan. Na een snelle pastamaaltijd (deel 1) maken we de fietsen klaar voor een kort ritje van een kleine twee uur. We richten onze pijlen op de klim naar de Torri di Fraele , een oud fort boven Bormio vlakbij het stuwmeer Lago di Cancano. In Bormio volgen we de grote weg naar de Passo Foscagno. Het gaat meteen al behoorlijk omhoog. We zien dat weg naar de Stelvio afgesloten is. Als het afvlakt is het niet ver meer naar de voet van de klim. Tussen wat huizen door slaan we rechtsaf, steil omhoog de Via Cancano in. Aan een rustig tempo klimmen we het dal uit. Het weggetje is volkomen autoloos. Wat een rust hier! Het spektakel zit 'm in het tweede gedeelte van de klim: 17 haarspeldbochten die elkaar in rap tempo opvolgen. De toren van het fort komt nu snel dichterbij. Aan het eind van de bochtenserie moeten we door een klein tunneltje, waarna we boven zijn. De weg wordt hier onverhard en loopt verder naar het Lago di Cancano. We besluiten onze banden er niet aan te wagen en na een fotosessie maken we rechtsomkeert. We komen allemaal veilig beneden, waarna we ons terug naar Bormio haasten voor deel 2 van het avondeten.

Dag 2: Stelvio (2x) | 82 km, 3010 hm
> Hoogteprofiel

De grote vraag is natuurlijk of we de allerhoogste passen op kunnen fietsen. Officieel zijn ze nog gesloten, maar we zijn benieuwd hoe ver we met de fiets kunnen komen. De dame van het toeristenbureau in Bormio is overtuigd: het kan niet en het mag niet. Dat zullen we nog wel zien, denken we. Vanwege een lange periode met koud slecht weer ligt er veel sneeuw in de bergen. Gelukkig zien de weersverwachtingen voor vooral het eerste deel van onze week er veelbelovend uit: erg warm en veel zon! Omdat het weer later in de week zomaar om kan slaan, besluiten we maar meteen voor de Stelvio te gaan vandaag. Na een relaxed ontbijt op ons zonovergoten balkon zijn we er helemaal klaar voor.

Hoewel? Klaar? In de week voorafgaand aan de vakantie heb ik een lastige verkoudheid opgelopen, waardoor ik me verre van fit voel. Daarom neem ik me stellig voor het vandaag rustig aan te doen. Dat wil zeggen: op reserve die Stelvio omhoog en daarna linea recta terug naar het appartement. Net voorbij de baden van Bormio is de weg met een slagboom afgesloten. We klauteren er overheen en daarna hebben we de hele klim voor onszelf alleen. Een heerlijk gevoel! Samen met Ronald fiets ik door de vijf karakteristieke gallerias heen, bijna gesloten tunnels met aan de linkerkant steeds poortjes waardoor je het dal in kunt kijken. IJskoud smeltwater druipt van de bovenkant naar beneden. Slalommen! Daarna zien we in de verte de serie met 14 haarspeldbochten liggen. Arjan is er al bijna doorheen, Gerben zit niet heel ver achter hem. Sneeuw! Het begon met hier en daar een plukje, maar al snel werd het witte dek dichter en dichter. Eenmaal voorbij de haarspeldbochten vinden we onszelf terug in een volkomen witte wereld, helemaal alleen met dikke vette fluitende marmotten. Wonderschoon! Voorbij de afslag naar de Umbrailpas besluit ik de benen even te testen en fiets ik volle bak omhoog. Pfff, zwaar... Tussen metershoge sneeuwmuren door bereik ik de top. Een blik het dal aan de andere kant in berooft ons meteen van een illusie: de beklimming van de beroemde 48 haarspelbochten zal er deze week niet in zitten. Maar goed, deze hebben we alvast gehad onder ideale omstandigheden en ook vanuit Bormio is de Stelvio een absolute topper.

Terwijl Gerben alvast naar het appartement afdaalt, inspecteer ik met Ronald en Arjan hoe de Umbrailpas erbij ligt. Tot mijn verrassing blijkt de afdaling naar Zwitserland al in z'n geheel sneeuwvrij te zijn gemaakt: een prachtige asfaltgrijze serpentine kronkelt over de sneeuwwitte helling het dal in. Plotseling krijg ik de geest; de adrenaline spuit door mijn lichaam en ik vergeet alle voornemens om het rustig aan te doen vandaag: dit is DE kans om de Umbrail te beklimmen, oftewel de Stelvio vanaf de derde kant, vanuit Sta Maria im Munstertal, Svizzera! Enthousiast dalen we tussen de sneeuwmuren door af. Soms in de weg maar amper twee meter breed! Tussen de wielen door stroomt smeltwater.

Beneden in het dorp gaan de jackjes uit en nadat we de bidons bijgevuld hebben bij een fonteintje gaan we voor de tweede keer vandaag op weg naar de Stelvio. Meteen vanuit Sta Maria gaat het tussen de alpenweiden door steil omhoog. Arjan en ik houden er een straf tempo op na. Dit is ongetwijfeld de meest landelijke en rustige manier om de Stelvio de beklimmen. Weer zorgen twee slagbomen voor een volkomen autovrije beklimming. Steil is het wel: constant kilometers van gemiddeld 9%. Wat deze klim bijzonder maakt zijn de drie kilometers ongeasfalteerd. Dat ziet er nog net een stukje woester en dichterbij de natuur uit dan zo'n gladde asfaltstreep. Onverhard is het zeker niet: het wegdek is goed platgewalsd en fietsen met de racefiets is geen enkel probleem. Ondertussen voeren we stiekem een aardig duel uit: beiden zitten we rond het omslagpunt te fietsen en als ideale sparringpartners doen we elkaar om beurten pijn. Het laatste stuk is zwaar. Door de sneeuw naderen we de Umbrailpas. We zitten weer in de wondere witte wereld. Boven op de Umbrail gaat de spanning eraf en vieren we de beklimming. Na een klein stukje dalen, slaan we links af voor de laatste twee kilometers naar de Stelvio. Rustig peddelen we de dit gemeen steile stuk omhoog. Hoewel, rustig, de 3000 hoogtemeters doen zich voelen. Vlak voor de top treffen we Ronald, die halverwege de afdaling naar Sta Maria al omgekeerd was. Met z'n drieën dalen we af naar Bormio. Onderweg moeten we nog afrekenen met een lekke band en testen we de remmen bij de slagboom bij de baden van Bormio. Die bleek toch wel heel gemeen na een flinke bocht te liggen...

Dag 3: Gavia (2x) | 92 km, 2860 hm
> Hoogteprofiel

Na een voor de meesten lekkere nachtrust is het nog steeds stralend zonnig weer. Ondanks de zware dag van gister besluiten we vandaag maar meteen de Gavia op te fietsen, dan hebben we de toppers op hoogte maar alvast te pakken. Even na elven zit het ontbijt achter de kiezen, zijn de spullen gepakt en zijn we klaar om Breukinkje en Van de Veldetje te gaan spelen. Alleen ligt bij ons alle sneeuw al lekker op de grond en schijnt de zon uitbundig. In Bormio begint de weg rustig te klimmen. De laatste wegwerkzaamheden voor de passage van de Giro komende zaterdag zijn in volle gang. Met z'n vieren klimmen we verder omhoog. We halen twee Tsjechen in die speciaal voor de Gavia een dagje deze kant uit zijn gekomen.

Tot Santa Catarina is de weg breed, glad geasfalteerd en niet zo steil. Na dit wintersportdorp begint de Gavia pas echt. Het smalle bergwegje kronkelt nu met vele haarspeldbochten steil het dal uit. Weer passeren we een gesloten slagboom, we hebben het rijk weer voor onszelf alleen. Een prachtig Alpenlandschap ontvouwt zich en al snel verschijnen de eerste sneeuwresten. Tegen de tijd dat we op het steilste stuk zijn aanbeland, worden we weer geflankeerd door flinke witte muren. Om ons heen zijn imposante bergtoppen. Het is hier geweldig! Dan vlakt het af en lijken we bijna op de top te zijn. Maar we juichen te vroeg, het gaat nog een stukje gemeen omhoog. Maar wat boeit het, hoe langer deze klim duurt hoe beter! Dan stijgt de weg niet verder, de top is bereikt. Heerlijk in het zonnetje genieten we van het moment. Wow!

Net als de Stelvio gister moet nu ook de Gavia er voor de tweede keer aan. Langzaam dalen we af naar Ponte di Legno. Onderweg schieten we flink wat foto's. De sneeuwmuren bereiken recordhoogtes. In het zuiden zorgen de bergmassieven van de Presanella en de Adamello voor een ongekend panorama. Na het steile stuk door het bos vindt Ronald het genoeg, Arjan en ik dalen all the way naar Ponte di Legno. We hebben niets meer te eten, dus zoeken we een supermarkt. Helaas zijn ze allemaal dicht, zodat we maar een restaurantje binnenlopen en om een bord lasagna vragen, die we zoveel mogelijk in de schaduw opeten. We zijn inmiddels behoorlijk verbrand: we hadden op regen en kou gerekend en niet op een brandende zon.

Met volle maag vatten we voor de tweede keer vandaag de klim naar de Gavia aan. Ook nu begint de klim weer heel geleidelijk over een brede weg. Bij Sant' Apollonia is het gedaan met rustig klimmen en gaat het steil omhoog. De hitte en de niet verteerde lasagna maken het zwaar. Het bos zorgt voor wat verkoeling, maar net daar wordt het nóg wat steiler. De teller zakt tot een bedenkelijke 6 km/uur. Hogerop gaat het weer wat beter. Ik beloof Arjan dat de tunnel een paar kilometer voor de top bijna vlak aanvoelt en dat je daar even lekker bij kunt komen. Als dan eindelijk het zwarte gat om de bocht verschijnt, blijk ik het niet helemaal goed onthouden te hebben. Het wordt juist steiler in de tunnel, het druppelt ijskoud water en je ziet niet waar je fietst. Kortom, mijn reputatie is naar de vaantjes. Het goede nieuws is dat we de top onder schot hebben. Helemaal als we de laatste verradelijk steile strook achter de wielen hebben. Boven staat Ronald op ons te wachten. Na een korte stop storten we ons in de afdaling. Terug in het appartement hangen we als dooie pieren op de bank. Het waren twee fantastisch zware dagen en we mogen nog even!

Dag 4: Foscagno | 57 km, 1225 hm
> Hoogteprofiel

Vandaag is het is tijd voor een soort van rustdag. Uitslapen, uitgebreid ontbijten en een beetje aanlummelen. Ik heb nog wel zin een bergje te beklimmen, de andere jongens gaan lekker aan de oevers van het Lago di Cancano in de zon liggen. Ik probeer nog wat te slapen en na de middag pak ik mijn spullen bij elkaar voor een tochtje naar de Foscagno . Eerst moet ik zonnebrand kopen in Bormio, want nog een middag onbeschermd in de zon (het is alweer stralend weer) overleef ik niet. Helaas zijn alle winkeltjes dicht. Ik besluit toch door te fietsen in de hoop in een dorp verderop nog wat te vinden. Na een eerste klimmetje van een paar kilometer wordt het voorlopig vlak. Gelukkig is er in Isolaccia een goed uitgeruste supermarkt open. Opgelucht sla ik naast zonnebrandcreme maar meteen aftersun en een anti-zonnelipstick aan.

In Isolaccia begint de klim eigenlijk pas echt. Ik moet nog 1000 meter klimmen in ongeveer 15 km. Het is niet echt steil dus. Een prachtige klim om op een half rustdagje te doen. In ontspannen tempo klim ik omhoog, ondertussen genietend van de fraaie natuur en het prachtige weer. Enige nadeeltje is dat de klim over behoorlijk drukke weg gaat. In de laatste kilometers zitten een stuk of vijf lange gallereien. Je kunt de col al een hele tijd zien liggen. De laatste kilometers zijn goed te doen. Boven ligt een bergmeertje en is er een douanepost waar je invoerrechten moet betalen als je teveel belastingvrije aankopen ingeslagen hebt in Livigno.

Als ik terugkom bij het appartement zijn de anderen ook al gearriveerd. We besluiten een pizza te gaan pakken in Bormio. Als Arjan ook terug is van nog een rondje fietsen kunnen we gaan. Iedere zichzelf respecterende winkel in Bormio heeft snuisterijen van de Giro d'Italia in de etalage liggen. Foto's van Chiappucci, een maglia rosa van Bugno, een oude fiets van Coppi, het kan niet op. De pizza's bevallen zo goed dat we na de eerste ronde ieder nog maar een tweede exemplaar bestellen, waarbij de gedroogde tomaatjes uit de olijfolie dit keer in de fles blijven zitten. Dat heen en weer gefiets over de Stelvio en de Gavia slaat een flinke hap in je energievoorraden!

Dag 5: Mortirolo | 36 km, 1315 hm
> Hoogteprofiel

Naast de Stelvio en de Gavia ligt er nog een derde monster in de buurt. De Passo della Foppa, beter bekend onder dreigende naam Mortirolo . Omdat we niet aan het eind van de dag nog 700 meter meer of minder vals-plat omhoog willen fietsen, zakken we per auto af naar Grosio, een dorpje vlakbij de voet. We parkeren bij een prachtig kerkje.

Eenmaal op de fiets is het licht dalen naar Mazzo, waar de klim begint. De steile bergwand aan de overkant van het dal maakt indruk. Het hoogteprofiel werpt zijn schaduw vooruit. De spanning loopt hoog op! We steken de rivier de Adda over, slaan linksaf en dan begint de weg omhoog te lopen. Langs vervallen huizen klimmen we Mazzo uit. De eerste kilometers zijn nog niet zo steil, een procentje of 9, 10 maar. We forceren niets, bang voor wat komen gaat. De hoofdmoot van de klim bestaat uit 5 kilometer aan gemiddeld 13%. Omdat het niet echt regelmatig stijgt is het af en toe nog een stuk steiler. Halverwege krijg ik een bloedneus door de combinatie van hitte en inspanning. Omdat het best lang duurt voordat het bloeden gestelpt is ben ik de rest van de klim op achtervolgen aangewezen. Met de gaskraan wat verder open vervolg ik mijn weg. Grappig: ik herken een aantal specifieke bochten van 2006, toen ik ook tegen deze berg opfietste. De leuke haarspeldbochtjes bij het monumentje voor Marco Pantani ben ik dan weer vergeten. Ook dat de bochten genummerd aftellen kan ik me niet meer herinneren. Bij de afslag naar Grosio is het afgelopen met het extreem steile werk. Op een enkel gemeen muurje na dan. De begroeiing wordt langzaam minder dicht. Vlak voor de top maakt het bos plaats voor een paar idyllische alpenweidjes. Samen met Ronald arriveer ik op de top, waar Arjan en Gerben dan al een tijdje staan uit te hijgen. Been there. Done that. Again...

Als de euforie een beetje getemperd is, is het tijd voor de afdaling. We laten de steile weg naar Mazzo links liggen en pakken de meer geleidelijke afdaling naar Grosio. Hoewel, hier zitten ook flink steile stukken in. De afdaling is in een woord genieten! De smalle bosweg kronkelt in vele afwisselde bochten naar beneden. Het is een heerlijk om die fiets door de bochten heen te zwiepen! Eenmaal allemaal veilig beneden laden we de fietsen op de auto en rijden we terug naar Bormio. 's Avonds staat er weer een verrukkelijke pastamaaltijd van meesterkok Arjan op het menu. Super!

Dag 6: Bormio 2000 / Forte di Oga | 43 km, 1315 hm
> Hoogteprofiel

En verdwenen is het zomerweer. Bij het ontbijt hangt een dikke wolkensluier in het dal. De regen valt met bakken uit de lucht. Het weerbericht bij het toeristenbureau van Bormio voorspelt dat het in de middag iets beter wordt. We hadden een mooi rondje over de Bernina en de Forcola di Livigno gepland, maar dat gaat dus nu niet door. Het wordt dus een ochtendje luieren op de bank. Maar met De Renner van Tim Krabbé erbij is dat zeker geen straf. Als het boek uit is dobbelen we wie de lunch moet maken. Ik ben de sjaak.

Halverwege de middag wordt het inderdaad droog. Met Ronald en Arjan besluit ik nog wat klimmetjes in de buurt te pakken. Als eerste vertrekken we richting Bormio 2000 , meerdere keren aankomstplaats in de Giro d'Italia. Vanaf ons appartement kunnen we de skiliften aan de overkant van het dal zien liggen. In rustig tempo beginnen we aan de klim. Al snel krijgen we een mooi uitzicht over Bormio. Het steilste stuk ligt halverwege bij het dorpje San Pietro. Daar krijg ik langzaam zin in een wedstrijdje. Als we nog een keer willen knallen, moeten we het nu doen, bedenk ik me. Met Arjan in het wiel voer ik het tempo langzaam op en laadt ik me op voor de jump. Met nog vier kilometer tot de top spring ik er vandoor. De hartslag stijgt meteen naar 185. Ik heb een gaatje, maar ik weet dat ik geen moment mag verslappen of Arjan zit weer in het wiel, want we zijn erg aan elkaar gewaagd deze week. Vol gas klim ik dus verder, het kloofje langzaam uitdiepend. We passeren twee andere fietsers alsof ze stilstaan. Ik tel de kilometers af. Kijk uit naar de laatste bocht. Blij als ik hem eindelijk rondt. Ik blijf geven tot bij het skistation, waarna ik me van de fiets laat vallen. Even later arriveert Arjan even kapot op de top. Een mooi duel!

Als we een beetje bijgekomen zijn, dalen we gedrieën af naar Bormio. Vlak voor het appartement nemen we de rechterafslag om de klim naar Forte di Oga ook nog even mee te pakken. Meteen volgt een leuke bochtencombinaties. In een heel wat duurzamer tempo dan zonet op Bormio 2000 fietsen we omhoog. Het asfalt is gloednieuw. Eerder deze week was de weg nog afgesloten in verband met werkzaamheden. Na drie kilometer slaan we linksaf richting Oga. Door het dorp heen klimmen we verder naar het fort. Ongeveer 500 m voor het fort houdt het asfalt op en klimmen we verder over een bospad. De versterking werd gebouwd tussen 1909 en 1912 als onderdeel van een linie waartoe ook het fort bij het Lago di Cancano toe behoorde. In de Eerste Wereldoorlog is hier heel wat afgevochten om de Oostenrijkers en Hongaren buiten het Italiaanse grondgebied te houden.

Dag 7: Aprica / Mortirolo | 68 km, 1715 hm
> Hoogteprofiel

Na een niet zo lange nachtrust doet het vuurwater uit Livigno zich nog danig gevoelen. Met lange tanden werk ik het ontbijt naar binnen. Het is alweer de laatste dag van de vakantie. En wat voor een! De Giro beklimt vandaag de Mortirolo en daar moeten we natuurlijk bij zijn. Met de auto rijden we naar Tirano, waar we op de fiets stappen.

Nog een keer de Mortirolo dus vandaag. Nu niet over de steile weg vanuit Mazzo, maar met een lange lus via de achterkant. Met de steilte valt het dus wel mee, het is de lengte van 41 km die het nu slopend maakt. Vanuit Stazzona begint de klim met een smal en rustig bosweggetje. Prachtig hier! Het wegje komt uit op de brede weg naar Aprica. Hier spotten we de eerste bussen en wagens van wielerteams. De finish van de Giro-etappe is in Aprica. Als wij er arriveren is het er al een drukte van belang. Na een korte afdaling slaan we linksaf richting Trivigno. Voor het gevoel zijn we al boven, maar stiekem moeten we het grootste deel van de klim nog krijgen. Op de nu weer smalle weg gaat het steil omhoog. Er zijn overal fietsers. Iedereen wil de Giro zien passeren. Ook langs de kant van de weg staan mensen. Hier blijken ze ook langs te komen! Sterker nog, op een gegeven moment kondigen bordjes een bergsprint aan. Waar de renners vanaf hier afdalen naar Mazzo, klimmen wij golvend verder naar de Mortirolo. We passeren een mooie hoogvlakte. Intussen wordt het kouder en af en toe regent het. Ons wegje heeft duidelijk geen topprioriteit als het om bijhouden gaat. We moeten veelvuldig van de fiets om over omgevallen bomen te klimmen en om door sneeuwresten heen te baggeren. Het is een prachtig avontuur! Wel wat zwaarder dan aanvankelijk gedacht, maar dat mag de pret niet drukken.

Op de Mortirolo is het chaos. Overal lopen mensen door elkaar en op de top is er bijna niet door te komen. Arjan en Ronald vluchten de worstenkraam in en wachten daar de renners af. Gerben en ik dalen af naar bocht zes, waar een van de laatste gemeen steile stroken ligt. Dan begint het grote wachten. Geweldig om hier de Giro de bekijken! Vooral omdat we het circus een paar weken eerder live in Nederland konden bewonderen. Na bijna een uur wachten verschijnen de eerste renners. De Liquigas mannen Basso en Nibali slaan hun slag. Evans kraakt, Arroyo verliest vandaag zijn roze trui. Onze held Mollema handhaaft zich met moeite in een groepje niet ver achter de kop van de westrijd. Toch knap gereden weer!

Tijdens de autorit terug naar Bormio maken we kennis met het rijgedrag van de karavaan van een grote wielerronde. Constant inhalen, bumperkleven, het kan niet op. Heel Bormio zit vol met wielerploegen. Bij hotel na hotel staat een dikke touringcar op de stoep. De volgende dag zullen ze de Gavia voor de kiezen krijgen in heel wat minder fijn weer dan wij een paar dagen geleden. Voor ons zit de vakantie er na deze dag alweer op. We hebben prachtige bergen beklommen en veel lol gehad. Wat wil je nog meer?!